A R Z A C H E L
Kiedy w połowie lat sześćdziesiątych w Ameryce rodził się nurt psychodelii, jego nierozerwalną częścią była muzyka. Idea wolności, w tym muzycznej,
całkowitego oderwania się od rzeczywistości, czasu, przestrzeni (w czym, jak powszechnie wiadomo, pomagały liczne środki psychotropowe) a nawet
znajomości warsztatu muzycznego, doprowadziła do ograniczenia rozwoju i wtórnie do samozagłady. Tylko niewielu udało się przetrwać. Do takich,
niewątpliwie, należy ten wspaniały "popołudniowy" album.
Początki jego powstania, należy wiązać z dwoma wydarzeniami: przypadkowym spotkaniem przez członków grupy Egg, Peter Wicker'a, właściciela
Studio 19 oraz działalnością muzyczną grupy Uriel. Ta ostatnia, utworzona została pod koniec 1967 roku przez dwu muzyków:
STEVE HILLAGE'a (ur.1951 ~ g, voc) oraz MONT CAMPBELLa (a właściwie Martin Montgomery ~ Campbell' a ur.1950 ~ bg, g, p)
Pozostałymi członkami grupy zostali: DAVE STEWART (ur.1950 ~ org) i pozyskany przez odłoszenie w "Melody Maker", CLIVE BROOKS (dr).
Nazwę grupy zapożyczono od imienia, jednego z archaniołów, a żródłem, według relacji Stewarta, był poemat J.Miltona "Raj utracony". Debiut grupy odbył
się w młodzieżowym klubie w Sheen, a repertuar grupy stanowiły przeróbki utworów J.Hendrix'a i grupy Nice. Jednak z czasem, członkowie zespołu zaczęli
tworzyć własny repertuar a nawet nagrali ("Egoman") płytę demo, która do chwili obecnej, nie została oficjalnie wydana**. Lato 1968 roku przyniosło
występy w Ryde Castle Hotel, na wyspie Wight, zakończone odejściem Steve Hillage'a, który podjął naukę na Kent University w Cantenbury. Pozostali
członkowie zespołu postanowili nie przerywać działalności muzycznej i występowali jako trio. Dzięki przypadkowej znajomości z Bill Jellettem, grupa
rozpoczęła występy w sławnym klubie The Middle Earth. Za namową, Dave Howsona i Paul Waldena, którzy podjęli funkcję opiekunów grupy, dochodzi
do zmiany nazwy na EGG (styczeń 1969). Po licznych zabiegach muzycy podpisują umowę z wytwórnią nagraniową Decca, czego efektem było nagranie
pierwszej płyty. W tym samym czasie muzycy byli częstymi gośćmi baru kawowego na Gerrard Street, w którym pracowała jako kelnerka, żona B.Jallett'a.
Tam też poznali właściciela małego studia nagraniowego, Peter Wickera. Pewnego razu zadzwonił on do członków grupy z propozycją nagrania płyty w
konwencji rocka psychodelicznego. Był jednak pewien warunek. Koszt nagrania nie mógł przekroczyć 250 funtów. Był jeszcze jeden problem.Muzycy Egg
związani byli umowa z wytwórnią Decca Record. Oba problemy rozwiązano w dość prosty sposób. Całość materiału nagrano w jedno popołudnie w
Studio 19 (Londyn, Denmark Street). Do nagrania płyty muzycy zaprosili swego dawnego kolegę, Steve Hillagea, a wszyscy przyjęli pseudonimy wraz z
zmyślonymi biografiami. I tak:
Sam Lee ~ Uff ~ to D.Stewart, którego pseudonim był nazwiskiem jego nauczyciela łaciny
Basil Downing ~ a właściwie C.Brooks, pseudonim od nazwiska nauczyciela matematyki
Simeon Sasparella to S.Hillage (przyjęcie takiego pseudonimu, przeuroczo tłumaczy Stewart: "nazwisko było dobre do testowania mikrofonów" ).
Czwarty członek zespołu to
Njerogi Gategaka, a właściwie Mont Campbell, którego życiorys umieszczony na okładce płyty był najbliższy prawdzie
(Campbell, rzeczywiście urodził się w Afryce i na poczatku lat 60 wyemigrował do Anglii).
Nazwa zespołu w/g relacji D.Stewart'a pochodzi od nazwy jednego z kraterów na ziemskim księzycu*. Nagrany materiał muzyczny był bliski wcześniejszym
dokonaniom grupy Uriel. Ciekawym jest również fakt, że rysunek z okładki płyty narysował sam D.Stewart, a gdy dokładnie się jej przyjrzymy, znajdziemy
tam "magiczną" liczbę ~ 250 (chodzi oczywiście o budżet płyty ). Album wydany po raz pierwszy w 1969 roku, miał kilka legalnych i ... wiele nielegalnych
wznowień. Przez długie lata był jedną z najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów płyt, osiagając zawrotne ceny. Dalsze losy muzyków grupy Arzachel
były nadzwyczaj barwne.
S.Hillage wystepował z grupą Khan, Gong, a od 1975 roku realizował swoje solowe projekty muzyczne, w tym jako producent innych wykonawców
(K.Ayers, T.Banks, Blink, Can, Charlatans ). Od początku lat dziewięćdziesiątych jest członkiem System 7 .
M.Campbell po rozpadzie grupy Egg w 1972 roku, współpracował z Hatfield & the North, National Health, Mosaic i realizował swe własne projekty..
C.Brooks przez dwa lata współpracował z Grounghogs, a póżniej Liar.
D.Stewart od 1972 roku grał wspólnie z Ottawa Music Company, Khan, Hatfield& the North, Gong, National Health, Bruford, Rapid Eye Movement,
nagrywał płyty solowe oraz był współtwórcą popowego !!! duetu Stewart ~Gaskin .
Powróćmy jednak do tematu podstawowego, czyli płyty Arzachel. Orginalne wydanie pojawiło się w 1969 roku i sygnowane było przez wytwórnię
Evolution (UK) numerem Z 1003. Cechy charakterystyczne dla pierwszego wydania to: 1. "szary" obrazek na okładce 2. brak napisu Arzachel 3. niebieski
label, bez "spirali" 4. utwór trzeci na płycie o tytule - "Soul thing". W tym samym czasie (1969) w Stanach Zjednoczonych płytę wydała wytwórnia Roulette
SR 42036 (wersja "czerwona" - czerwone tło obrazka, obecność nazwy grupy na okładce, utwór "Soul Thing"). W 1970 roku, Evolution wznawia płytę pod
tym samym numerem (Z 1003), ale rózni się ona od pierwszego wydania, obecnością "spirali" na labelu płyty. Spotkać możemy równiez inne wydania tego
winyla: Vouge LDVS 17218 (Niemcy,1970, okładka "niebieska", bez napisu Arzachel), Bellaphon - Roulette BLPS 19113 (Niemcy, 1972, wersja
"czerwona", z napisem Arzachel), Wah Wah LPS 001 (Hiszpania, 1999, wersja "niebieska", bez napisu Arzachel), Satori SAT 1005 (Belgia, lata
dziewiędziesiąte XX wieku, wersja "niebieska", bez napisu Arzachel), Akarma AK 184 (Włochy, 2002, wersja "czerwona", z napisem).
Na każdej z powyższych wersji znależć możemy nastepujące utwory:
1. Garden of earthly delights (Arzachel)
2. Azathoth (Arzachel)
3. Soul thing - Queen St.Gang (Keith Mansfirld)
4. Leg (Arzachel)
5. Clean innocent fun (Arzachel)
6. Metempsychosis (Arzachel)
Utwory napisane zostały wspólnie przez wszystkich członków grupy.
Inżynierem nagrań i producentem płyty był: Peter D.Wicker
Znane mi reedycje kompaktowe to: TRC 021 (Niemcy, 1992, "czerwona" z nazwą zespołu),
Drop Out DOCD 1983 (UK, 1994, "niebieska" z nazwą zespołu), Akarma AK 184 (Włochy, 2002, "niebieska" z nazwą zespołu).
Pomimo dość krótkiego czasu w jakim ta płyta powstała, słuchając jej odnosimy wrażenie, pełnej, przemyślanej kontroli na materiałem muzycznym.
Począwszy od bardzo poprawnie zagranej i zaśpiewanej kompozycji "Garden of earthly delights", trwającej zaledwie dwie i pół minuty, otrzymujemy
stopniowo coraz dłuższe i bardziej rozbudowane utwory. Apogeum stanowi trwający siedemnaście minut, "Metempsychosis", kwintesencja psychodelicznego
rocka. Jednak to co jest najbardziej ujmujące na tej płycie, znajduje się pomiędzy obu wymienionymi utworami. Idealnie katedralne brzmienie,
niespotykane na innych płytach, uzyskali muzycy w utworze "Azathoth". Wyobrażenie dryfowania po bezkresnej czaso~przestrzeni, przynosi nam "Queen
St.Gang". Oparty na kompozycji Robert Johnsona, "Rolling & Tumbling", utwór "Leg" to najdrapieżniejsza interpretacja tego bluesa jaką znam. W mojej
opini znacznie przewyższająca interpretację grupy Cream, w duchu której nagrany został nastepny utwór, "Clean innocent fun". Być może te silne korzenie,
blues~rockowe, tak charakterystyczne dla większości muzyków angielskich, pozwoliły przetrwać tej płycie, w przeciwieństwie do innych, by brzmieć świeżo
pomimo upływu lat.
A to, jest cecha tylko najlepszych.
* Arzachel~to nazwisko astronoma hiszpańskiego pochodzenia arabskiego, żyjącego w XI wieku;
orginalne nazwisko Al~Zarqali. D.Stewart znalazł inspirację do zapożyczenia tego
wyrazu, w nietypowym miejscu :-). Ale o tym, warto przeczytać już z książeczki,
dołączonej do prawie każdej kompaktowej wersji płyty.
UZUPEŁNIENIE
(IV.2010 rok)
Powyższy tekst napisany został w 2002 roku. Przez te kilka lat, na rynku płytowym pojawiło się kilka wydawnictw, o których muszę bezwzględnie napisać.
W dniu 07.12.2007 roku, wtwórnia Egg Archive, której właścicielami są muzycy Arzachel / Egg , wydała pod numerem CD69-7201, płytę zatytułowaną
"Arzachel Collectors Edition by Uriel". Zawiera ona utwory z płyty winylowej oraz nagrania demo dokonane w 1967 roku przez zespół Uriel**
(7.Introducing The Bass Guitarist 8.Egoman 9.Swooping Bill 10.The Salesman Song 11.Saturn, The Bringer Of Old Age 12.The Stumble). Kompakt ten,
ukazał się w dwu wersjach - limitowanej, z autografami muzyków Arzachela i seryjnej. Zawiera również obszerną książeczkę opisującą dzieje zespołu.
Ponadto, w 2008 roku, Estońska firma Piper, wydała kolejne kompaktowe wznowienie płyty, pod numerem 086 ("niebieskie", z nazwą grupy).
INDEX MENU
Pierwsza publikacja - IX, 2002
Ostatnia aktualizacja - IV, 2010